Prawo do tworzenia samorządów zawodowych określa Art.17 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r., który stanowi;
- W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące piecze nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony.
- W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wykonywania zawodu i ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej.
- W Polsce demokracja jest realizowana na zasadach trójpodziału władzy (ustawodawcza, wykonawcza i sądownicza).
- Władza wykonawcza należy do Prezydenta oraz Rządu, kierowanego przez Premiera.
- Rząd sprawuje władze poprzez administracje rządową – ministrów, wojewodów i szefów administracji specjalnych.
- Rząd część władzy, w drodze ustawy, przekazuje samorządom zawodowym.
- Nadzór rządu /Premiera/ nad działalnością samorządów sprowadza się do kontroli, czy działają one zgodnie z prawem.
- Spory miedzy Premierem, a samorządem – rozstrzyga niezawisły sąd.
- W Polsce jest 9 samorządów zawodowych, w tym samorząd lekarzy weterynarii.
- Zasadą powszechną, obowiązującą wszystkie samorządy, jest obligatoryjna przynależność do izby, wszystkich osób wykonujących dany zawód.
- Uchwalane przez organy samorządu, zasady postępowania obowiązują wszystkich członków danej korporacji.
- Normy postępowania członków korporacji określa kodeks etyki zawodowej.
SAMORZĄD ZAWODOWY LEKARZY WETERYNARII
Ustawa z dnia 21 grudnia 1990r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych, stanowi że „wykonywanie zawodu lekarza weterynarii polega na ochronie zdrowia zwierząt oraz weterynaryjnej ochronie zdrowia publicznego i środowiska ” Zawód lekarza weterynarii może wykonywać osoba, która uzyskała takie prawo z nadania okręgowej rady lekarsko-weterynaryjnej, właściwej ze względu na miejsce przystąpienia po raz pierwszy do wykonywania zawodu,. Samorząd jest niezależny w wykonywaniu swych zadań i podlega tylko przepisom ustawy. Jednostkami organizacyjnymi samorządu, posiadającymi osobowość prawną są: Krajowa Izba Lekarsko-Weterynaryjna i okręgowe izby lekarsko-weterynaryjne.
- Najwyższą władzą Krajowej Izby jest Krajowy Zjazd Lekarzy Weterynarii, w którym biorą udział delegaci wybrani przez okręgowe zjazdy lekarzy weterynarii.
- Najwyższą władzą okręgowej izby jest okręgowy zjazd lekarzy weterynarii, w którym uczestniczą wszyscy członkowie tej izby.
- Okręgowa izba lekarsko-weterynaryjna działa na obszarze jednego lub więcej województw. Ich obszar działania oraz siedziby ustala Krajowa Rada.
- Okręgową izbę lekarsko-weterynaryjną stanowią lekarze wpisani do rejestru jej członków.
- Majątek izb lekarsko-weterynaryjnych stanowią fundusze oraz ruchomości i nieruchomości, a w szczególności: składki członkowskie, zapisy, darowizny, dotacje, wpływy z działalności gospodarczej.
UPRAWNIENIA SAMORZĄDU LEKARZY WETERYNARII WYKONYWANE W IMIENIU PAŃSTWA
- Nadawanie prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii.
- Prowadzenie rejestru lekarzy weterynarii.
- Sprawowanie pieczy i nadzoru nad należytym i sumiennym wykonywaniem zawodu lekarza weterynarii.
- Ustanawianie obowiązujących lekarzy weterynarii zasad etyki i deontologii weterynaryjnej oraz dbałość o ich przestrzeganie.
- Sprawowanie sądownictwa lekarsko-weterynaryjnego w zakresie odpowiedzialności zawodowej lekarzy weterynarii oraz sądownictwa polubownego.
- Udział w sprawach specjalizacji zawodowej lekarzy weterynarii.
- Opiniowanie projektów ustaw i innych aktów prawnych dotyczących ochrony zdrowia zwierząt, weterynaryjnej ochrony zdrowia publicznego, ochrony środowiska i wykonywania zawodu lekarza weterynarii, bądź występowanie o ich wydanie.
PRAWA CZŁONKÓW SAMORZĄDU LEKARSKO-WETERYNARYJNEGO
- Czynne i bierne prawo wyborcze do organów samorządu.
- Korzystanie z pomocy izb lekarsko-weterynaryjnych w zakresie rozwijania kwalifikacji zawodowych oraz zapewnienia właściwych warunków wykonywania zawodu.
- Korzystanie z ochrony i pomocy prawnej organów izb lekarsko-weterynaryjnych.
- Korzystanie ze świadczeń instytucji izb lekarsko-weterynaryjnych i działalności samopomocowej.
OBOWIĄZKI CZŁONKA SAMORZĄDU LEKARSKO-WETERYNARYJNEGO
- Przestrzeganie zasad etyki i deontologii weterynaryjnej oraz innych przepisów związanych z wykonywaniem zawodu lekarza weterynarii, a także przestrzeganie uchwał władz i organów samorządu.
- Regularne opłacanie składki członkowskiej.
